Obejmuje szereg oddziaływań ukierunkowanych na usunięcie wszelkich zakłóceń procesu porozumiewania się (od prostych wad wymowy do niemożności mówienia włącznie).
Oddziaływania te mają na celu:
1. Usuwanie zaburzeń mowy, przywracanie mowy, która się nie wykształciła;
2. Wyrównywanie opóźnień rozwoju mowy;
3. Wypracowanie odpowiedniego poziomu sprawności językowej
– logopedyczne (ćwiczenia oddechowe, fonacyjne, artykulacyjne, słuchowe)
– masaż logopedyczny wg dr E. Stecko
– elementy masażu C. Moralesa
– elementy symultaniczno-sekwencyjnej metody nauki czytania J. Cieszyńskiej
– elementy globalnej nauki czytania G. Domana
– elementy metody werbo – tonalnej
– logorytmika (oddziaływanie na sferę słuchową, słuchowo – ruchową i ruchową)
– komunikacja alternatywna i wspomagająca (piktogramy, przedmioty rzeczywiste, obrazek)
Ma na celu usprawnienie funkcji percepcyjno – motorycznych tj.: funkcji językowych, pamięci i koncentracji, pisanie i czytanie.
Terapia pedagogiczna przeznaczona jest w szczególności dla dzieci z: Dysortografią, dyskalkulią, dysleksją, problemów z nauką czytania, nerwicami, zaburzeniami koncentracji, niską samooceną, zaburzeniami rozwojowymi i innymi problemami.
Praca pedagoga polega również na ocenie gotowości szkolnej.
Zakłada, że prawidłowe psychofizyczne funkcjonowanie człowieka jest zależne od właściwego odbioru, rejestracji, przetwarzania i interpretowania informacji sensorycznych napływających przez receptory. Integracja sensoryczna to organizacja wrażeń, pozwalająca na to, aby mogły być one wykorzystane do celowego i efektywnego działania. Terapia odbywa się po zdiagnozowaniu dziecka i ustaleniu stopnia deficytów sensomotorycznych dziecka, jest prowadzona w przyjemnej sali wyposażonej w specjalistyczny sprzęt i pomoce do stymulacji wszystkich systemów zmysłowych. Terapeuta przygotowuje dla każdego dziecka indywidualny program dostosowany do jego potrzeb z zachowaniem zasady stopniowania trudności. Sprzyja to utrzymaniu stałego zainteresowania dziecka i ciągłemu poprawianiu jego samooceny dzięki osiąganym sukcesom. To motywuje dziecko do dalszego wysiłku.
Dla dzieci, szczególnie młodszych, w swej formie przypomina swobodną, niekierowaną zabawę opartą na odwoływaniu się do naturalnych zainteresowań dziecka i form ekspresji (rysowanie, układanie, lepienie, zabawa wybranymi przedmiotami, nadawanie ról itp.). Podczas terapii dziecko, wykorzystując swoją naturalną aktywność w zabawie i rozmowie, przekazuje ważne dla niego sprawy i problemy, pokazując jednocześnie, w jaki sposób je przeżywa. W trakcie spotkań, na bazie tworzącego się zaufania w relacji terapeutycznej pomiędzy dzieckiem a terapeutą możliwa staje się zmiana dotycząca niekorzystnych emocji i blokujących rozwój dziecka trudności.
Umiejętności społeczne to to, co umożliwia każdemu człowiekowi funkcjonowanie w społeczeństwie – w rodzinie, grupie rówieśniczej, szkole, pracy. To umiejętność zachowania się w różnorodnych sytuacjach społecznych, komunikowania, nawiązywania i utrzymywania relacji z innymi. Dzięki tym umiejętnościom dogadujemy się z innymi ludźmi, potrafimy zachować się odpowiednio do sytuacji, wiemy, co wypada, a co nie. Umiemy zarządzać swoimi emocjami i ich okazywaniem oraz adekwatnie reagować na emocje innych. Potrafimy rozmawiać i dostosować sposób rozmowy do okoliczności i ludzi, z którymi ją toczymy. Podczas TUS dzieci i młodzież zdobywają umiejętności komunikacji, począwszy od nauki przedstawiania się i prowadzenia przyjaznych rozmów, poprzez opowiadanie o sobie, aktywne słuchanie, po umiejętność samokontroli i okazywania szacunku innym. Umiejętności społeczne, których uczy TUS, to też bardzo istotna w naszym życiu umiejętność rozpoznawania własnych emocji, radzenia sobie z nimi, radzenie sobie z lękiem, stresem. To również okazywanie zainteresowania uczuciami innych. TUS uczy też jaką postawę przyjąć w sytuacji zachowań prowokujących i agresywnych ze strony innych. Jak poradzić sobie z odrzuceniem i wykluczeniem. Pod tym hasłem mamy też umiejętności pokonywania trudności, asertywność, cierpliwość, rozwiązywanie problemów, także w grupie, umiejętność współzawodnictwa, wytrwałość.
Zaburzenia uwagi słuchowej (słuchania) to przede wszystkim zaburzenia analizy i percepcji dźwięku przy zachowanej jego recepcji, czyli odbiorze fizjologicznym, a więc przy zachowanym jego słyszeniu. Uwaga słuchowa kształtuje się przez całe życie i może podlegać treningowi. Metoda A. Tomatisa jest właśnie metodą takiego treningu słuchowego, przy pomocy którego eliminujemy zaburzenia uwagi słuchowej i lateralizacji słuchowej. W metodzie tej osiągamy stymulację pewnych ośrodków mózgu na drodze stymulacji słuchowej, do której wykorzystuje się „elektroniczne ucho” – urządzenie dające możliwość wielorakiego przetwarzania dźwięku, stosownie do potrzeb programu naprawczego zaplanowanego w oparciu o diagnozę.
Celem treningu jest stymulowanie słuchu przy pomocy materiału dźwiękowego, który jest przetworzony cyfrowo. W jego trakcie wykorzystuje się głównie muzykę Mozarta oraz chorały gregoriańskie. Polega on na przekazaniu dźwięku drogą powietrzną i kostną poprzez specjalistyczne słuchawki.
Metodę A. Tomatisa wykorzystuje się pomocniczo w terapiach zaburzeń rozwoju mowy, takich jak wady wymowy, jąkanie, opóźniony rozwój mowy, dysleksję. Jest ona także stosowana w zaburzeniach rozwojowych (zespół Aspergera, autyzm) oraz zaburzeniach uwagi (ADD, ADHD) czy problemy szkolne. Ponadto, można z niej korzystać w przypadku chęci polepszenia jakości głosu i wypowiedzi, mowy, koncentracji, jak również zdolności poznawczych. Metodę wykorzystuje się również m.in. w walce ze stresem i w nauce języków obcych.
Przeciwwskazaniem do stosowania terapii metodą A. Tomatisa nie jest epilepsja, farmakoterapia (zwłaszcza lekami psychotropowymi), choroby psychiczne, depresja, czy uporczywe, niezdiagnozowane bóle głowy. W tych i innych wątpliwych przypadkach decyzja należy do lekarza prowadzącego dziecko i do rodziców. Podstawą do zakwalifikowania dziecka na terapię metodą A. Tomatisa jest występowanie u niego objawów zaburzenia uwagi słuchowej potwierdzonych wynikami badania. Warto więc wiedzieć, jakie są przyczyny i objawy zaburzenia uwagi słuchowej.
Jest metodą klasycznej medycyny, używaną szeroko jako metoda nieinwazyjna, bez skutków ubocznych. Polega na nauczeniu mózgu samokontroli pracy za pomocą modyfikacji fal mózgowych. EEG Biofeedback jest formą neurorehabilitacji, łączącą w sobie elementy psycho- i neurofizjoterapii. Przy użyciu zestawu komputerowego z dwoma monitorami, jest obrazowana i modulowana czynność bioelektryczna mózgu. Wykorzystuje się tutaj sprzężenie zwrotne między stanem psychicznym a czynnością neurofizjologiczną mózgu osoby biorącej udział w ćwiczeniach mózgu EEG Biofeedback.
Metoda ta stosowana jest przy: problemach szkolnych (zwłaszcza typu dyslektycznego, dysgraficznego, dysortograficznego), zaburzeniach uwagi i koncentracji, zaburzeniach zachowania, apatii, zaburzeniach snu, stanach lękowych, depresji, przewlekłych bólach głowy, uzależnieniach, zaburzeniach odżywiania, rehabilitacji po udarach, urazach.
Diagnoza w Indywidualnej Stymulacji Słuchu Johansena opiera się na badaniu audiometrii tonalnej oraz testach mowy utrudnionej w tym teście dychotycznym – istotnych dla procesu uczenia się aspektów prawidłowego przetwarzania bodźców słuchowych. Program terapeutyczny w formie indywidualnie filtrowanej muzyki instrumentalnej nagrywany jest na płyty CD. Dziecko otrzymuje płytę do domu i słucha jej codziennie przez 10 minut przez słuchawki. Postępy terapii kontrolowane są co 4 do 8 tygodni (zależnie od wieku), za każdym razem dziecko otrzymuje nową specjalnie dla niego przygotowaną płytę CD z programem terapeutycznym. Program stymulacji trwa 6-10 miesięcy.
Zaletą tej terapii jest jej dostępność dla osób mieszkających daleko od dużych ośrodków, gdyż ma miejsce w domu dziecka, to, że odbywa się w przyjaznym, bezpiecznym, domowym otoczeniu, co jest istotne dla wielu dzieci np. z autyzmem w trakcje stymulacji Johansena IAS nie ma konieczności rezygnowania z innych form terapii, jakimi objęte jest dziecko w tym samym czasie.
Terapia słuchowa poprawia nie tylko przetwarzanie słuchowe, ale również: zdolność utrzymywania uwagi i koncentracji na wypowiedziach ustnych, czytanie, rozumienie mowy, artykulację, komunikację, samoocenę, harmonizuje napięcie mięśniowe co wpływa na postawę ciała, utrzymanie równowagi, koordynację ruchów, motorykę.
Zalecana dla osób z problemami takimi jak: opóźniony rozwój mowy, dysleksja, ADHD i zaburzenia koncentracji uwagi, autyzm, porażenie mózgowe, osób, które wykazują nadwrażliwość na dźwięki, zaburzeniami uwagi słuchowej, zaburzeniami percepcji słuchowej.